Istraživači naišli na izgubljeni dio kontinenta na kanadskom Arktiku

Davno nestali dio sjevernoatlantske ploče otkriven je tokom dijamantske misije, kada su geolozi pažljivo prosijavali zemlju sa dragocjenim prirodnim kamenom.

Dok su pomno proučavali uzorke kimberlitnih stijena sa ostrva Baffin, na sjeveru Kanade, naučnici su bili zbunjeni kada su naišli na malo poznati dio Zemljine kontinentalne kore – takozvani Sjevernoatlantski kraton.

Nastali milionima godina prije duboko pod zemljom, kimberlitne stijene se na površinu donose geološkim i hemijskim silama, a ponekad su u njih ugrađeni dijamanti, koji su obično zanimljivi za istraživače.

„Za istraživače, kimberliti su podzemne rakete koje sakupljaju putnike na putu prema površini“, objašnjava geolog Univerziteta

Britanske Kolumbije Maja Kopylova, a zatim je objasnila šta se podrazumijeva pod „putnicima“: “Putnici su čvrsti dijelovi kimberlitnih stijena koji nose mnoštvo detalja o uslovima daleko ispod površine naše planete tokom vremena”.

Međutim, uzorci sa imanja De Beers Chidliak Kimberlite – jednog od polja istraživanja kompanije dijamanata – pokazali su se zaista izvanrednim, jer ih je karakterisalo isto nagomilavanje minerala kao i ostatak sjevernoatlantske ploče, koja se proteže od Škotske do Labradora .

„Pronalaženje ovog izgubljenog komada je poput pronalaska nestalog dijela slagalice“, kaže Kopylova i dodaje: „Naučna zagonetka drevne Zemlje ne može biti potpuna bez svih dijelova“.

Novo identifikovani dio „slagalice“ pokriva dijamantsku provinciju Chidliak Kimberlite na jugu ostrva Baffin i dodaje otprilike 10 procenata trenutno poznatoj veličini sjevernoatlantske ploče, za koju se zna da se prvobitno podijelila na komade prije oko 150 miliona godina.

Napor da se združe ovi fragmenti, što se naziva korelacija omotača, potpuno je bez presedana jer je istraživanje sprovedeno na ogromnoj dubini od 150 do 400 kilometara ispod površine. Prethodne rekonstrukcije Zemljinih ploča zasnovane su na relativno plitkim uzorcima stijena u kori, formiranim na dubinama ne većim od 10 kilometara.