Latvija ruši spomenik Puškinu

Gradsko veće glavnog grada Letonije, Rige, glasalo je u utorak za rušenje spomenika ruskom pesniku iz 19. veka Aleksandru Puškinu, objavila je na Fejsbuku zamenica gradonačelnika Linda Ozola.

„Puškinovi dani u parku Kronvalda su odbrojani“, napisao je Ozola na Fejsbuku, misleći na park u centru grada u kojem se nalazi statua ruskog pesnika, koji je živeo od 1799. do 1837. godine i koji je glavna ličnost u evropskoj književnosti.

Zamjenik gradonačelnika je skulpturu – koju je 2009. godine poklonila ruska ambasada u Latviji i postavljena u park uz pomoć bivšeg gradonačelnika Rige Nilsa Usakovsa – nazvao i „nezakonito postavljenim spomenikom“ .

Kip “treba da nestane” iz gradskog pejzaža i treba da bude  “hitno”  uklonjen, dodao je potgradonačelnik. Ozola, član konzervativne stranke Kods Rigai, bio je jedan od četiri lokalna poslanika koji stoje iza inicijative za skidanje spomenika.

Poslanici Kods Rigai ranije su pozvali gradsko vijeće od 60 poslanika da ukloni spomenik prije 4. maja, javio je Delfi u utorak.

Poslanici su navodno tvrdili da bi to moglo postati mjesto okupljanja ljudi koji slave pobjedu nad nacizmom u Drugom svjetskom ratu 9. maja – na dan koji se u Rusiji slavi kao Dan pobjede. Ovi ljudi bi mogli da donesu i cveće na spomenik, tvrdili su poslanici, prenosi Delfi.

Ranije je Ozola navodno nazvao spomenik Puškinu “simbolom ruskog imperijalizma”  koji je ruska ambasada koristila kao “meku moć i propagandno oruđe”.

Kako prenosi Delfi, gradsko veće se složilo samo da se spomenik premesti iz centralnog parka Kronvalda na drugo mesto. Međutim, ni nova lokacija ni vrijeme nisu određeni, navodi Delfi.Od sticanja nezavisnosti od SSSR-a, Letonija sve više gleda na spomenike iz sovjetskog doba kao na simbole ugnjetavanja. U maju 2022., vlada baltičke države izglasala je uklanjanje svih spomenika iz sovjetskog doba do roka do 15. novembra, navodeći sukob u Ukrajini.

U augustu 2022. godine vlasti u Rigi uništile su sovjetski spomenik u čast oslobođenja Latvije i njenog glavnog grada od nacista u Drugom svjetskom ratu. Ovo je uslijedilo uprkos upozorenju Ureda UN-a za ljudska prava (OHCHR) da zaustavi rušenje. Riga je tvrdila da je odluka UN došla prekasno, dodajući da OHCHR “nije sud” i da njegova mišljenja “nisu pravno obavezujuća”.

Sukob između Moskve i Kijeva također je doveo do porasta tenzija između latvijskih vlasti i značajne ruske manjine u zemlji, koja čini oko četvrtine ukupnog stanovništva. Prošle godine je letonski predsednik Egils Levits rekao da ljudi ruskog porekla čija je lojalnost vladi upitna treba da budu “izolovani od društva”.